Ga direct naar de inhoud Ga direct naar de footer

Wat is corruptie?

We onderscheiden actieve (omkopen) en passieve corruptie (omgekocht worden), ambtelijke en niet-ambtelijke corruptie.
Corruptie gaat vaak samen met andere strafbare feiten zoals valsheid in geschrifte, witwassen en deelname aan een criminele organisatie. Hierna beschrijven we een aantal vormen van corruptie.

Vormen van corruptie

Omkoping

Net als het begrip fraude is het begrip corruptie een verzamelnaam. Een definitie van corruptie is moeilijk te geven. Een eenvoudige omschrijving van corruptie zou kunnen zijn: "misbruik maken van toegekende bevoegdheden of macht voor persoonlijk gewin".

Omkoping is een misdrijf. Bij omkoping zijn er twee partijen betrokken, namelijk de omkoper en de degene die omgekocht wordt. De omkoper kan een persoon zijn, maar ook een bedrijf. Bij de omgekochte gaat het veelal om een ambtenaar (dit noemen we ambtelijke corruptie) of een bestuurder of werknemer van een bedrijf. Het doel van de omkoping is dat de omgekochte iets doet, of juist iets niet doet, waardoor de omkoper oneerlijke (zakelijke) voordelen heeft. Dit kan door het geven van giften, maar ook diensten, relatiebeheer of alleen maar beloften. Zowel de omkoper als de omgekochte kunnen het initiatief nemen voor het omkopen.

Omkoping kent verschillende verschijningsvormen, zoals:

  • Steekpenningen / smeergeld
    Bij steekpenningen en smeergeld gaat het vaak om verborgen transacties om zaken gedaan te krijgen. De wijze waarop de transacties plaatsvinden, of de "verpakking" van de betalingen zijn niet relevant voor het al dan niet strafbaar zijn. Het gaat om de verkeerde bedoelingen van deze betalingen;
  • Kick back
    Een soort smeergeld dat - of vergoeding die - wordt betaald aan invloedrijke personen binnen een organisatie in ruil voor een vorm van voordeel. Over het algemeen wordt de vergoeding (geld, goederen of diensten) voorafgaande aan de deal overeengekomen. Het verschil met gewone omkoping is dat de vergoeding niet alleen naar de omgekochte gaat, maar vaak zowel naar de omkoper als de omgekochte. Het gaat hier dus om samenzwering;
  • Faciliterende betalingen
    Dit zijn betalingen aan ambtenaren om bijvoorbeeld een soepele afhandeling te krijgen. Dit is ook strafbaar. Toch kan het Openbaar Ministerie bij dergelijke betalingen afzien van vervolging, als deze betalingen niet zijn gedaan om verboden voordeel te genieten;

Afpersing en verduistering

Ook verduistering en afpersing zou je onder corruptie kunnen scharen. Bij verduisteren gaat het om het stelen van goederen van de organisatie. Bij afpersing komt intimidatie, bedreiging of geweld kijken om iets gedaan te krijgen.

Strafbaarstelling

Voor de strafbaarheid van corruptie geldt altijd dat de bepalingen in het Wetboek van Strafrecht bepalend zijn.

  • Niet-ambtelijke corruptie
    Artikel 328ter Wetboek van Strafrecht
  • Ambtelijke corruptie
    Artikelen 177/178 (actieve omkoping) en artikelen 363/364 (passieve omkoping) Wetboek van Strafrecht

Op deze pagina